Tanzimat Dönemi 1. Dönem

• Tanzimat Fermanının ilanından (1839) sonra bu edebiyatın tohumları serpilmeye başlamıştır.

• Batılı tarzda ilk eserler bu dönemde verilmeye başlanmıştır.

• Hak, adalet, özgürlük, vatan kelimeleri bu dönemde ilk defa kullanılmaya başlanmıştır.

• Tanzimat edebiyatı kendi arasında ikiye ayrılır: Birinci ve İkinci Dönem Tanzimat Edebiyatı)

• Yazı dilini halkın anlayacağı dile yakınlaştırmaya çalışmışlardır.

• Tiyatroyu halkı aydınlatma aracı olarak görmüşlerdir.

• Toplumcu bir çizgi tutmaya çalışmışlardır.

• Divan edebiyatındaki "bölüm güzelliğine" karşın "konu bütünlüğüne, güzelliğine" önem vermişlerdir.

• Tanzimat birinci dönem sanatçıları (Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi) ikinci dönem sanatçılarına göre daha halkçı olmuşlardır.

BİRİNCİ DÖNEM TANZİMAT EDEBİYATI VE ÖZELLİKLERİ (1860-1876)

• Divan edebiyatını eleştirmelerine rağmen onun etkisinden kurtulamamışlardır.

• Vatan millet, hak adalet, özgürlük gibi kavramlar ilk defa bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır.

• Batılı anlamda ilk esereler bu dönemde verilmeye başlanmıştır.

• Toplumu bilinçlendirmek için edebiyatı bir araç olarak görmüşlerdir.

• Dilin sadeleşmesi gerektiğini söylemişler ancak pek başarılı olamamışlardır bu konuda.

• Roman, modern hikâye, tiyatro, gazete, eleştiri, anı bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır.

• Bu dönemin sanatçıları aynı zamanda devlet adamı sıfatı da taşıyorlardı.
• Klasizim (Şinasi, Ahmet Vefik Paşa) romantizm (Namık Kemal, Ahmet Mithat) den etkilenmişlerdir.

https://www.turkedebiyati.org/Dersnotlari/tanzimat_edebiyati.html